Vandaag promoveert aan de Universiteit Utrecht Han de Jong op het proefschrift Eating Addiction? The Nerves and Fibers that Control Food Intake. Zijn belangrijkste conclusie, die de Nederlandse media heeft gehaald is: suiker wordt ten onrechte verslavend genoemd. Het werkt niet zoals bijvoorbeeld cocaïne.
Ongetwijfeld heeft De Jong dit met zijn dierexperimenten geconstateerd. Maar de vraag is of deze kloeke conclusie een bijdrage levert aan de maatschappelijke discussie of voeding verslavend kan werken en zo bijdraagt aan problematiek rond overgewicht, alsook rond asociaal gedrag.
Er is een aantal verklaringsmodellen op grond waarvan níet voetstoots kan worden aangenomen dat junkfood niet verslavend zouden zijn. Deze worden beschreven in de pas verschenen editie van ORTHOmagazine. Daarin valt te lezen dat de bewijslast groeit dat voedsel verslavend kan werken, net als drugs. Om welk type voedsel het precies gaat? Ook dat wordt inmiddels wetenschappelijk ontrafeld. Vooral hoogbewerkte voedingsmiddelen met extra vet en/of snelle koolhydraten zitten in de beklaagdenbank. Er zijn volop aanwijzingen dat verslaving aan hoogbewerkte voeding het gedrag beïnvloedt.
De Jong heeft aangetoond dat volgens zijn onderzochte verklaringsmodel (via het dopaminerge systeem) suiker niet verslavend is. Maar hoe zit het bijvoorbeeld met de combinatie van suiker met vet, ofwel de ‘vette hap’? Hoe zit het met de chips, de pizza, het ijs en de patatten? En welke rol kan toebedeeld worden aan hierdoor ontstane voedingstekorten, zoals hun invloed op gedrag?
Dan ontstaat plots een geheel ander beeld dan in de media te lezen is, omdat ‘suiker ten onrechte verslavend’ slechts een klein deel van de problematiek beslaat.
